Uit de reeks Epe en directe omgeving (4): Kasteel Staverden en landgoed.
Het kasteel
De meeste toeristen, die in de zomer de omgeving van Ermelo bezoeken, kennen Landgoed Staverden als ‘het kasteel met de witte pauwen’.
Minder bekend is het feit dat Staverden officieel het kleinste stadje van de Benelux is (en waarschijnlijk zelfs de kleinste plaats met stadsrechten ter wereld). De stadsrechten voor Staverden werden in 1298 door de Duitse koning Rudolf verleend aan graaf
Reinoud van Gelder I. Met het bouwen van die stad kwam Reinoud echter niet verder dan zijn eigen stenen huis. Hoewel zijn zoon Reinoud II dat huis na 1320 uitbreidde tot een burcht met een slotgracht en een ommuurde tuin, werd in die tijd het idee om daadwerkelijk
een stad te stichten al verlaten. Het huidige kasteel, inmiddels al het vierde, is in het jaar 1905 gebouwd op de fundamenten van het vorige kasteel, uit de achttiende eeuw.
Het kasteel werd door de hertogen van Gelre gebruikt als jachtslot. Sinds 1400
woonden er leenmannen op Staverden, die het kasteel voor de graaf moesten bewaren en verdedigen. Zij hadden ook de verplichting om witte pauwen te houden. Met de veren van deze pauwen werden de helmen van de graaf versierd. Daarom wordt Kasteel Staverden ook
wel de 'Witte Pauwenburcht' genoemd. Nog steeds zijn er witte pauwen op Staverden, maar de veren gebruikt men niet meer voor de helmen. Ze worden nu ieder jaar aangeboden aan de commissaris van de koning in Gelderland. Het kasteel is in de Jugendstilstijl
gebouwd. Dit is vooral goed te zien in alle ruimtes op de begane grond. De rijke historie van landgoed Staverden wordt zoveel mogelijk in leven gehouden. In 2007 is de meerjarige restauratie van het landgoed volledig afgerond. Authenticiteit is een belangrijk
criterium. Hier is zowel bij de in glorie herstelde 17e eeuwse kasteeltuinen alsmede de Oranjerie, het Koetshuis, de Tuinmanswoning en de aankleding van alle kasteelruimtes goed over nagedacht.
Het koetshuis
Het koetshuis staat tegenover
het kasteel en diende als stalling voor de koetsen en paarden. Aan de linkerzijde van de klokkentoren bevinden zich monumentale paardenstallen en exclusieve trouw/vergaderruimte. Boven de stallen is de hooizolder met haar bijzondere houtconstructie. Deze is
inmiddels in glorie hersteld en dient als kantoor. Er is een middeleeuws gerestaureerd en werkend uurwerk in de klokkentoren aanwezig. Aan de rechterzijde bevonden zich de onderhoudsruimte en dienstwoningen ten behoeve van het personeel.
Daarnaast is
er een kasteeltuin, een moerastuin en kruidenkas. Vandaag de dag een brasserie (denk aan high tea). En een plaats waar er witte pauwen gehouden worden, heel mooi. Bekijk die ook, als je op landgoed Staverden bent.
Vooral buitenaf is het kasteel een plaatje.
Binnen (geopend op een monumentendag) valt het wat tegen. Maar er is nog genoeg te zien en te genieten!