De Nederland leest editie van 2012 was het boek De donkere kamer van Damocles door WF Hermans. Eerst valt al direct de titel op. De titel is een afgeleide van de mythe van het zwaard van Damocles, en betekent een continue dreiging.
De lezer maakt kennis met Henri Osewoudt, een jongenman zonder baardgroei en met een meisjesachtige stem, iets waar Henri onder gebukt gaat.
Na aanvang van de Tweede Wereldoorlog maakt Henri kennis met de Nederlandse officier Dorbeck, die als 2 druppels
water op hem lijkt. Dorbeck vraagt Henri om een filmrolletje te ontwikkelen, en later om een uniform van Dorbeck te begraven. Henri moet in opdracht van Dorbeck 3 mannen vermoorden.
Pas 4 jaar later verneemt Henri weer van Dorbeck.
Vele
ontwikkelingen volgen, van begin af aan is het boek spannend, een boek die ik opvrat.
En steeds weer het opduiken van Dorbeck. De Duitse verhoorder Ebernuss vermoedt van het bestaan van Dorbeck en wil Dorbeck ontmoeten. Ebernuss gaf de Duitse zaak op.
Maar van Dorbeck moet Henri Ebernuss vergiftigen. Alleen met Henri's vriendinnetje Marianne heeft Henri een mooie tijd, maar hun kindje wordt doodgeboren en Marianne vlucht naar Palestina.
Nederland wordt bevrijd, maar Henri wacht de gevangenis. Henri
wordt verdacht van verraad. Het vinden van de dubbelganger Dorbeck blijft maar uit en velen twijfelen aan diens bestaan.
Ik las dat vele lezers twijfelden aan het bestaan van Dorbeck - in het boek - tot verdriet van Hermans.
Er is
één gezamenlijke foto van Dorbeck en Henri, en er lijkt hoop te zijn als de Leica van Henri gevonden wordt, doch de foto van de twee samen blijkt er niet op te staan, en gaat het mis..
Waar het boek om draait is de vraag of dubbelganger
Dorbeck heeft bestaan of dat hij een verbeelding was van Henri.
Als lezer leef je intens mee met Henri, je wilt dat het goed komt, maar je voelt door de sfeer van de ondervragingen dat het niet goed zal komen.
Het is het einde van het boek dat een
verpletterende indruk achterlaat. Op mijn lijst voor school las ik dit boek ook (zo'n 30 jaar terug) en toen bleef het einde mij ook al bij.
Ik denk dat Dorbeck wél heeft bestaan, dat zijn bestaan een verwijzing is naar een deel van de titel. Zijn
handelswijze is er één van verraad, een donker en duister verraad...