Columns

Aflevering uit de reeks Epe en directe omgeving (6).
In de omgeving van Epe en Heerde bevindt zich de Schaapskooi. Het bevindt zich in een gebied ook wel de Renderklippen genoemd. Al 50 jaar bevindt zich hier een schaapskudde. Tegenwoordig hebben de schapen en de Schaapskooi een andere functie dan vroeger. Vandaag de dag is het vooral om het toerisme. Daarnaast ook heeft de kudde een functie om het landschapsbeheer en de heide in stand te houden. De schaapskudde Epe/Heerde is belangrijk in de fokprogramma's voor het behoud van het Veluws schaap.

Elk jaar vindt op deze plaats op Kerstavond een kerstviering plaats, buiten in de open lucht, vlakbij de schapen. Voorafgaand laten Midwinterhoornblazers hun klanken van de midwinterhoorn horen. De liederen worden muzikaal ondersteund door een plaatselijke fanfare. Het is altijd een mooie dienst, zo buiten en vlakbij de Schapen.

Helsinki, de hoofdstad van Finland.

Helsinki ligt heel mooi aan zee, heeft zijn eigen haven en is er veel vertier rondom zo'n haven, vele boottochten kun je er maken naar diverse bestemmingen. We begonnen in 2011 de eerste dag van de vakantie in Helsinki, en sloten de vakantie af met een paar dagen in Helsinki.



We maakten een boottocht naar Suomenlinna. In het verleden was hier een vesting die in meerdere oorlogen dienst deed als basis. Vestingmuren, wallen, kanonnen, worden nu omringd door natuur en is het eiland beschermd door Unesco. Het is een heerlijk eiland om er te wandelen, met mooie uitzichten op zee en Helsinki.




Op het Senaatsplein staat de Dom. Door de hoge ligging en de opmerkelijk witte koepel bepaalt het stadsgezicht van Helsinki. De Dom kan dan ook vanaf vele plaatsen gezien worden. Ik gaf de Dom de titel "de Sacre Coeur van Helsinki", omdat ze zo wit is. Binnenin de Dom was het maar een kale, saaie bedoening.
Op de boottocht, terug varend naar Duitsland, bleek dat we nog lang de Dom vanaf zee konden zien..

Met een hop on hop off bus verkenden we Helsinki. 2 buslijnen rijden door de stad, en op meerdere plekken kun je uit en weer in stappen om zo het e.e.a. te bekijken. O.m. het Sibeliusmonument. Stalen buizen aan elkaar gelast, het wel een enorm orgel. We reden langs het Olympisch stadion. We liepen langs het parlementsgebouw, naar de tempelkerk of de rotskerk. Deze was in een rots gebouwd. Binnen de kerk werd gebruik gemaakt door de lichtval van buitenaf, prachtig licht dan ook. De muren waren van rots, steen. Het oogde erg mooi..
2 pogingen gedaan om de Uspenski kathedraal van binnen te zien. Aangezien dat niet is gelukt, moeten we nog een keer terug om dit alsnog te doen..

Tenslotte; we adopteerden restaurant Kapelli als stamrestaurant. Het pand was mooi, met glazen nissen, bijna een monument. Goed voor koffie o.i.d. met gebak, of salades, of eventueel diner.
De vraag is niet of ik nog eens naar Finland weer ga, maar wanneer..

Dichtbij Apeldoorn, tussen Hoog Buurlo en Kootwijk, ligt midden tussen de bossen op de Veluwe en de heide het bijzonder gebouw Radio Kootwijk. Dit gebouw is een monumentaal Radio zendstation, en heet ook wel  "De Kathedraal van de Veluwe" of "De Sphinx". Van verder weg lijkt het pand wel op een kathedraal en qua vorm lijkt het weg te hebben van een sphinx.

Het bouwwerk dateert uit 1923 en is ontworpen door architect JM Luthmann.
In de 20e eeuw vormde het zenderpark een belangrijke communicatieverbinding tussen Nederland en Nederlands-Indië. Binnenin het gebouw bevindt zich een enorme hal, waar de nodige apparatuur hiervoor stond.
In de jaren 50 deed het ook nog dienst voor radio-astronomisch onderzoek.
In 1980 werd de grootste zendmast neergehaald. In 1999 verloor het zijn zend functie.

Het hoofdgebouw, "De kathedraal" genaamd is een Rijksmonument in art deco stijl. Inmiddels heeft het vele malen als decor gediend in films, video clips, of zijn er uitvoeringen voor toneel of concert.
Op de open monumenten dag is het complex ook binnen te bezichtigen en is het een bezoek meer dan waard.
Het gebouw kan dan bezocht worden, er vindt nog steeds radio uitzending plaats, nu van een locaal radio station, de hal kan bezichtigd worden, inclusief een tentoonstelling over de geschiedenis van het gebouw, en nog wat hoger kan men in de "kathedraal" klimmen voor een uitzicht op de omgeving..

Uit de reeks Epe en directe omgeving (4): Kasteel Staverden en landgoed.

Het kasteel
De meeste toeristen, die in de zomer de omgeving van Ermelo bezoeken, kennen Landgoed Staverden als ‘het kasteel met de witte pauwen’. Minder bekend is het feit dat Staverden officieel het kleinste stadje van de Benelux is (en waarschijnlijk zelfs de kleinste plaats met stadsrechten ter wereld). De stadsrechten voor Staverden werden in 1298 door de Duitse koning Rudolf verleend aan graaf Reinoud van Gelder I. Met het bouwen van die stad kwam Reinoud echter niet verder dan zijn eigen stenen huis. Hoewel zijn zoon Reinoud II dat huis na 1320 uitbreidde tot een burcht met een slotgracht en een ommuurde tuin, werd in die tijd het idee om daadwerkelijk een stad te stichten al verlaten. Het huidige kasteel, inmiddels al het vierde, is in het jaar 1905 gebouwd op de fundamenten van het vorige kasteel, uit de achttiende eeuw.
Het kasteel werd door de hertogen van Gelre gebruikt als jachtslot. Sinds 1400 woonden er leenmannen op Staverden, die het kasteel voor de graaf moesten bewaren en verdedigen. Zij hadden ook de verplichting om witte pauwen te houden. Met de veren van deze pauwen werden de helmen van de graaf versierd. Daarom wordt Kasteel Staverden ook wel de 'Witte Pauwenburcht' genoemd. Nog steeds zijn er witte pauwen op Staverden, maar de veren gebruikt men niet meer voor de helmen. Ze worden nu ieder jaar aangeboden aan de commissaris van de koning in Gelderland. Het kasteel is in de Jugendstilstijl gebouwd. Dit is vooral goed te zien in alle ruimtes op de begane grond. De rijke historie van landgoed Staverden wordt zoveel mogelijk in leven gehouden. In 2007 is de meerjarige restauratie van het landgoed volledig afgerond. Authenticiteit is een belangrijk criterium. Hier is zowel bij de in glorie herstelde 17e eeuwse kasteeltuinen alsmede de Oranjerie, het Koetshuis, de Tuinmanswoning en de aankleding van alle kasteelruimtes goed over nagedacht.

Het koetshuis
Het koetshuis staat tegenover het kasteel en diende als stalling voor de koetsen en paarden. Aan de linkerzijde van de klokkentoren bevinden zich monumentale paardenstallen en exclusieve trouw/vergaderruimte. Boven de stallen is de hooizolder met haar bijzondere houtconstructie. Deze is inmiddels in glorie hersteld en dient als kantoor. Er is een middeleeuws gerestaureerd en werkend uurwerk in de klokkentoren aanwezig. Aan de rechterzijde bevonden zich de onderhoudsruimte en dienstwoningen ten behoeve van het personeel.
Daarnaast is er een kasteeltuin, een moerastuin en kruidenkas. Vandaag de dag een brasserie (denk aan high tea). En een plaats waar er witte pauwen gehouden worden, heel mooi. Bekijk die ook, als je op landgoed Staverden bent.
Vooral buitenaf is het kasteel een plaatje. Binnen (geopend op een monumentendag) valt het wat tegen. Maar er is nog genoeg te zien en te genieten!

Zelfbewustzijn ontstaat volgens wetenschappers als een wezen, een individu, zichzelf in de spiegel herkent. De mens verschilt hierin met de meeste dieren, m.u.v. de meest intelligente dieren, bijvoorbeeld chimpansees en gorilla's. De mens ging rechtop lopen en had 2 handen vrij om de eigen ontwikkeling te versnellen. Zo ontstonden er vele mogelijkheden, maar ook vele gevaren.

De mens ontdekte de wereld, er ontstond ruilhandel, en via het zout ontstond het geld. Een maatschappij zonder geld is nu ondenkbaar. Met een regelmaat à la de seizoenen is er wel eens een economische crisis in de moderne wereld, maar daar gaat dit artikel niet over.
In sportief opzicht beoefent de mens alle takken van sporten, vele sporten worden gebundeld in de Olympische spelen. Maar er is géén sport waarin de mens uitblinkt. In elke tak van sport is er wel een dier die vlugger is, of eleganter. Onze zwemprestaties vallen in het niet bij de prachtige sprongen van dolfijnen. Met gemak tilt een olifant een boomstam. Het 100m wereldrecord is niets voor een luipaard, dankzij diens 4 poten en een soepel gekromde rug. Een mens zal nooit sneller kunnen rennen. De marathon dan? Nee, want gazellen en paarden kunnen een snelheid halen van 40 kilometer per uur, en zo'n tempo een langere tijd volhouden.

Er is wel iets anders waar de mens in uitblinkt: oorlog. Bert Haanstra verwoordde dit in zijn documentaire "bij de beesten af" al krachtig:"er is geen soort dan de mens, die zijn eigen soort in zulke grote getalen uitmoordt." Deze specifieke eigenschap is er één die zorgen baart.
In de moderne tijd is er een andere omstandigheid die grote zorgen baart: de verslechterende ontwikkeling in alles wat met het milieu te maken heeft. In rap tempo komen er meer mensen op de Aarde, en vervult de mens de leefomgeving en zal het poolijs smelten. In conventies lijkt er meer aandacht te zijn over hoe de Noordpool grenzen zullen zijn (om nieuwe olie te kunnen boren) dan hoe die ontwikkeling te kunnen stoppen.

Toch ben ik optimistisch over de ontwikkeling van de mens op Aarde. Het menselijke brein schept behalve de vele gevaren ook vele mogelijkheden. Vaccins zijn ontwikkeld tegen ziektes. Dijken en de Deltawerken beschermen Nederland tegen de zee. Als het menselijke vernuft bereid is de problemen te erkennen, zal ze de problemen ook het hoofd kunnen bieden.

Ik sta niet alleen in mijn optimisme. Bert Haanstra hield in zijn documentaires ook altijd een optimistische toon. Tenslotte citeer ik de laatste Aline uit het boek "Mensen", uit een serie boeken samengesteld door de ANWB.
"Technologische vernieuwing en onzekerheid over de toekomst bieden een sprankje optimisme. In de komende jaren zullen we in staat zijn om gemakkelijker en sneller dan ooit met elkaar te communiceren. We zullen meer controle hebben over ons lichamelijke en geestelijke welzijn, en de meesten van ons zullen langer, gezonder en misschien ook wel gelukkiger leven."