De tweede golf

Schrijf een brief aan jezelf


Een keer krijg je namelijk de door jou zelfgeschreven brief weer onder ogen.
Is er een herinnering waaraan je graag zou terugdenken als je de brief weer leest? Een droom die je wilt onthouden? Een wens? Een gesprek met iemand? Of gewoon iets over de dag waarop de je brief schrijft, de actualiteit? Hoe zou het zijn als je brief, veel later dan nu, weer onder ogen krijgt? Misschien sta je er dan heel anders voor.
Schrijf een brief, die gericht is aan jezelf. Je bepaalt zelf hoe lang de brief wordt. Jij bent de schrijver. 

Voorbeeld:
               Beste Gerrit/Lieve Gerrit,
Wat ik vandaag toch beleefde...

Wat jij geschreven hebt, wordt door niemand anders gelezen dan jijzelf. Die brief doe je in een envelop, die je dicht plakt, en aan jezelf adresseert, en je doet er een geldige postzegel op. Die brief doe je niet per post, want dan krijg je de brief alweer snel terug, en zal je nog eenvoudig onthouden hebben wat je hebt geschreven. Ook bewaar je de brief niet zelf, je zal allicht onthouden waar je de brief bewaard hebt, en snel de brief weer openen. De aan jou geadresseerde brief, doe je in een andere envelop, een grotere, en die stuur je aan mij, en ik bewaar die brief van jou. Die brief van jou blijft dicht: Erewoord! Ik lees die brief niet! Na een langere tijd (ik denk aan langer dan 1 jaar) stuur ik jou je eigen brief weer op per post. Bij ontvangst van de brief zal je verrast zijn, je weet immers niet wanneer je de brief, van jezelf, weer zal ontvangen. Allicht heb je de brief al lang vergeten en zal de inhoud van de brief een verrassing zijn!

Ik wil wel de bewaker van zo'n brief zijn, stuur mij dan een mai: gerrit.elsendoorn@hetnet.nl

De miljoenenstad Tianjun in China beschikt sinds 2017 over 1 van de meest futoristische bibliotheken ter wereld. De boeken staan in golvende wanden die doorlopen tot het plafond. In het midden van het gebouw staat een bolvormig auditorium. De boekenkasten houden afstand tot het auditorium waardoor een atrium ontstaat die ook dienst doen als trappen, zitbanken en plafonds. Er ontstaat een topografie van verlichte gebogen lijnen en bevat 5 verdiepingen boeken en diverse educatieve ruimtes.
Het is een mooie openbare ruimte en is als een woonkamer voor de stad. De boekenkasten zijn prima plekken om in te zitten en geven toegang tot de bovenverdiepingen. De curves maken een divers gebruik van de ruimte mogelijk: lezen, zitten, lopen, disussiëren, ontmoeten. Samen vormen het atrium en de bol het oog van het gebouw. Het gebouw heeft een glazen dak, en daarmee een directe verbinding met de lucht, de hemel.
Na de entré is er een soort van receptie, pal voor de bol. De bol is een Sphere, een Engelstalig woord wat zich lastig laat vertalen. Letterlijk beteknt het ‘gebied’, maar er is geen toegang mogelijk tot de Sphere. In een SF film is de Sphere een gouden bal van lucht, die personen doet veranderen. Hiervan is nu geen sprake. De Sphere is een enorme computer behorend tot de bibliotheek. Bij de receptie registreer je je binnenkomst door je vingerafdruk te scannen. De Sphere verwerkt dit tot je persoonsgegevens en legt vast in welke taal je een boek wilt lenen. Vervolgens gaat de Sphere aan het werk. In de Sphere bevindt zich een verzameling van aan elkaar gesloten computers die ervoor zorgen dat ál de boeken in jou taal te vinden zullen zijn. De computers verzamelen, printen, drukken in een razend tempo alle boeken die in jou taal geschreven zijn, en doen ze in de curves belanden. Maar er is meer.
De computers vertalen boeken, die in een andere taal geschreven zijn, naar de taal waarin jij je boek zoekt. De computers hebben bereik tot boeken die nog nooit in jou taal vertaald zijn. Vanuit talen die nu niet meer bestaan, onbekende namen, mysterieuze titels, in wetenschap, filosofie, vele andere vakgebieden, pulpboeken ook.. Een waar arsenaal aan boeken die nu in jou taal aanwezig zijn.
Je zoektocht naar je boek kan beginnen, en markeert het begin van de oneindigheid. 

“Informatief schrijven over wat de mensheid allemaal al doorstaan heeft.
Wat kunnen we daarvan leren en waar de liggen de kansen in deze tijd…?”
Joke Vesseur

“Without trust and global solidarity we will not be able to stop the coronavirus epidemic, and we are likely to more such epidemics in future. But every crisis i also an opportuniyy.”
                                                      Yuval Noah Harari



Gerrit Elsendoorn - Het is tijd

                                                                       1
De pest
Menig keer teisterde een ziekte, die de pest heette, de mensheid. Een ziekte, overgedragen door knaagdieren, en vooral door de rat, tierde menig keer welig en kostte vele mensenlevens. Zo ook in de Middeleeuwen. In de serie The Tudors, over het leven van Koning Hendrik VIII, werd verteld over één van die uitbraken. Vele miljoenen slachtoffers vielen. Er werd verteld dat je de ziekte kon tegen gaan door het heet te hebben. De serie liet zien hoe de koning er mee om ging, hij stortte zich in sportactiviteiten, om het maar heet te hebben. Dit wekt bij je als kijker vooral een lachsalvo op.
In menig andere film waar de pest in voor komt viel er gauw weinig te lachen. De pestdokters arriveerden. Zij droegen zogenaamde pestmaskers, een masker met een grote snavel, en als kijker wist je dan dat hun komst weinig goeds voorspelde.
In de musical Rembrandt klinkt het op zeker moment “breng de doden naar buiten”, waarbij in karren de doden werden opgehaald.
Destijds was de zorg, en de kennis over ziektes lang niet zo sterk als in huidige tijd, en er was ook niet zoiets als radio en televisie.
Er is nu belangstelling voor het boek La Peste geschreven door Albert Camus (1913 – 1960). Een filosoof, schrijver, die in 1957 de nobelprijs voor de literatuur ontving. In diens filosofische denken staat het lichamelijke centraal. La Peste verhaalt over een pest uitbraak in de 20^e eeuw, in Algerije, in Oran. Camus beschrijft hoe geleidelijk de pest uitbreekt in de plaats. Oran wordt van de buitenwereld afgesloten. Camus beschrijft hoe de mens zich ontwikkelt vanaf de uitbraak, van de menselijke reacties bij het voortschrijdende onheil: de onverschilligheid, de ontkenning naar wanhopige bestrijding en ten slotte berusting. Later loopt het aantal doden terug en wordt de quarantaineopgeheven. Ondanks het verschrikkelijke drama eindigt het verhaal met een zekere opluchting en feeststemming. Het laat zien dat de pest ook nu nog bestaat, al denk je dat het iets uit de Middeleeuwen is. Een link naar de huidige tijd is natuurlijk duidelijk zichtbaar.

Corona
“No one would have believed,
in the last years of the nineteenth century,
that human affairs were being watched
from the timeless worlds of space.

No one could have dreamed we were being scrutinized,
as someone with a microscope studies creatures
that swarm and multiply in a drop of water.
Few men even considered
the possibility of life on other planets and yet,
across the gulf of space,
minds immeasurably superior to ours
regarded this Earth with envious eyes,
and slowly and surely,
they drew their plans against us.”
                                                            Jeff Wayne – Eve of the war

Niemand had kunnen dromen dat in één week tijd onze premier Mark Rutte Nederland zou toespreken op de televisie. Een paar dagen volgde koning Willem Alexander zijn voorbeeld. Niemand had kunnen denken, dat in die week, een minister onwel zou worden, en een dag later zou aftreden.
Niemand had kunnen dromen dat het leven, zoals we het tot op dat moment kenden, zo goed als stil ging vallen.
En toch, deden deze gebeurtenissen zich voor. Half maart 2020 deed zich dat voor in Nederland. En dat door een pandemie, het Corona virus geheten.
Een korte eigen uitleg over het begin van het van het virus, waarbij dat geen hele lange biologieles wordt. Wat wel eens vergeten wordt bij het stellen van de vraag ‘waardoor ontstaat een virus, en waardoor krijgen mensen een virus?’ is dat er 2 grote levensvormen op Aarde zijn; te weten het plantenrijk en het dierenrijk. Er staat géén derde bij, er staat geen mensenrijk bij. Mensen zijn ook dieren. Er zijn diersoorten die nu eenmaal gemakkelijk ziektes mee kunnen dragen, zoals ik de rat al eerder noemde in de tijden van pest. Zo zijn er nog veel meer. Op de één of andere manier zijn vleermuizen ook diersoorten die virussen meedragen, en er zijn vele soorten vleermuizen en zo ook vele soorten virussen. En soms springt zo’n virus over op mensen, de ene keer direct, van vleermuis op mens, of via een ander dier. Er is een vermoeden dat het huidig Coronavirus van een vleermuis op een gordeldier is overgesprongen, en van dat gordeldier weer op een mens. Van mens op mens is een virus eenvoudig overdraagbaar, want we weten inmiddels dat het huidige virus nogal besmettelijk is.
In het beginstadium dacht iedereen, ik zelf in elk geval wel, ach het zal wel meevallen en zo erg zal het toch niet zijn. Maar dat blijkt niet het geval. In het begin dacht men dat het een volgende griepsoort was, er werd omschreven dat het virus begon met griepachtige verschijnselen. Zo eenvoudig ligt dat echter niet wie ziek wordt van het COVID-19, zoals het virus is komen te heten, is minstens er goed beroerd van, en dan spreek ik nog niet eens over ziekenhuis opname en laat staan over opname op een IC eenheid.
Half maart 2020 deed zich de eerste vastgestelde besmetting voor in Nederland, en vanaf daar ging het enorm snel, en werden maatregelen genomen die er behoorlijk in gingen, ik hoef hier niet alles te noemen, scholen gingen dicht, musea, horeca, theaters enzovoorts. In één weekend gingen ook voor mij de nodige activiteiten niet door, zoals het vieren van mijn verjaardag, of naar het theater gaan, en werd duidelijk dat we het niet over één over ander griepje hebben die snel te genezen is.
Voor ik toe ga werken naar het centrum van het artikel, wil ik eerst vertellen met welke zaken ik mij zoal bezighield om het hoofd boven het water te houden. Wat inspireert? Wat geeft energie? Wat maakt mij bevlogen?

Muziek
“Music is my first love.
And it will be my last.
Music of the future,
and music of the passed.”
                                                           John Miles – Music
Naar muziek luisteren, naar uitvoeringen kijken, inspireert. Wat is mooier om dan ook muziek te delen? Met 2 personen deelde ik een Muziekalfabet, bijvoorbeeld op Naam artiest. Op dag 1 de letter A, en de volgende dag de letter B, enzovoorts. De andere persoon dus ook, dus 2 liedjes per dag. Over de nummers iets zeggen, iets vertellen. Ook eens iets kiezen wat een verrassing is, zo ook muziek horen waarvan ik de titel niet kende.

Schrijven
“Mijn droom is dat in vrijheid alles wat maar mooi is geschreven mag worden. Maar tegelijk is daar de grens van de Liefde zelf. Mag werkelijk Alles geschreven worden? Een pen kan ook in gif gedoopt worden en dan kunnen niet álle woorden geaccepteerd worden.”
                                                           Gerrit Elsendoorn
Al jaren schrijf ik in een dagboek, over wat mij persoonlijk raakt. Schrijven helpt mij om mijn gedachtes te ordenen, en orde te scheppen in de chaos van mijn fantasie. Zo heb ik een hobby website, met daar een keur aan artikelen over verschillende onderwerpen. Vakantieartikelen, filmrecensies, boekenrecensies, zomerartikelen in de geest van Zomergasten, enzovoorts. Ik heb met mijn zus een project gedaan getiteld “Over 5 jaar”. “Over 5 jaar” was destijds een programma van Jeroen Pauw, waarin bekende mensen werden geïnterviewd door Pauw. Met als centraal onderwerp hoe ze er over 5 jaar voor stonden. 5 jaar later werden dezelfde personen opnieuw geïnterviewd, en werden dezelfde vragen gesteld, maar nu door de ogen van 5 jaar later. Mijn zus en ik schrijven over dezelfde onderwerpen, zelfstandig, met dit als thema, over 5 jaar. Hoe zullen we over 5 jaar op deze periode terugkijken. Op 5 mei 2020 begonnen Coby en ik aan dit project te schrijven.
Later hebben we onze bijdragen aan elkaar voorgelezen. Het is de bedoeling om over 5 jaar dit opnieuw te doen, en dan kijken we terug naar de huidige tijd.

Lezen
“Books are a uniquely portable magic”
                                                           Stephen King

Boeken, stapels boeken, om in te lezen. Het is een moment om door te lezen, te ontsnappen aan de realiteit van de wereld. Mijn smaak is daarbij een bibliotheek op zich.

Overig
Het is niet te doen om al de hobby’s, al de mogelijkheden om het hoofd te bieden aan het Corona tijdperk, aan te halen. Ik noem hier nog de tuin als ankerplaats.
Vrije dagen door brengen in de tuin, genieten van een fontein, de vogels, de bloemen, de planten. Ik ben dankbaar voor deze plaats, een thuis als pleisterplaats.

Verderop in dit artikel ga ik terugkomen met een hoofdstukje onder de titel #hoedanwel. Zover is het nog niet. Eerst is het tijd voor iets anders, voor een ander onderdeel.
Voor sommigen zou dit nog wel eens een schok kunnen zijn.
Het is tijd om het virus aan het woord te laten.


                                                                       2
“Beste mensheid, je hebt mij de naam COVID-19 gegeven. Wel, onder die naam zal ik je dan ook maar toespreken. Het is bij je niet opgekomen om naar mijn werkelijke naam te vragen, maar ik kies ervoor het maar zo te laten, jullie hebben het al zwaar genoeg. Ik dank je wel. Ik dank je wel voor je enorme gastvrijheid. Ik had mij niet kunnen voorstellen dat ik zo’n grote kans kreeg om mij te manifesteren onder zo’n ras, die zo talrijk aanwezig, als jij. De meeste virussen kennen alleen hun 1^e gast, en daar blijft het dan bij. De meesten bestaan in het vochtige klimaat van het afgelegen regenwoud. Ik COVID-19, en de anderen, worden onder controle gehouden door een gezonde leefomgeving met een divers en talrijk leven in het wild.
Maar toen jij, mensheid, de bomen van de regenwouden gingen kappen voor eigen gewin, vele diersoorten gevangen namen om je onophoudelijke drang naar de smaak van vlees te bevredigen, en om valse medicijnen te creëren, bracht je virussen zoals ik, uit de eigen quarantaine van de natuur. Je introduceerde een nieuwe gastheer, namelijk jullie zelf. Een geweldige gastheer, want jullie zijn met miljarden aanwezig op Aarde. Aantallen die alleen nog maar oplopen. Jullie lopen, fietsen, zwemmen, verplaatsen zich per boot, trein, vliegtuig. Jullie zijn menselijke vleesmarkten, want jullie komen niet één voor één, maar in grote drommen tegelijk.
In gewicht, brengen jullie 1/3 gewicht van alle levende zoogdieren op. De aantallen dieren die jullie gevangen houden bereiken enorme getallen. Jullie houden meer zoogdieren en vogels gevangen dan er nog in het wild leven. De eigen omgeving van mij en andere virussen worden door jullie geleid naar ons uitsterven. Ik zag markten met diersoorten bij elkaar die in hun eigen omgeving niets met elkaar van doen hebben. Ik zag hoe dode dieren door onbeschermde handen werden opgetild en werden weggedragen. Ik zag levende dieren in zeer kleine kooien gehouden worden. Ik zag hoe levende dieren in zeer kleine kooien verplaatst worden. Verplaatst worden? Ik zag hoe de kooien gegooíd worden. Ik zag vele dieren bij elkaar gepropt worden in zeer kleine ruimtes.
Waarom zou ik mij niet manifesteren onder jullie? Hoe sinister ik ook klink, ik ben er niet op uit om jullie uit te roeien. Ik heb ander leven nodig om voort te kunnen bestaan. Want als jullie deze ziekte de ogen zou openen naar de werkelijke ziekte van onze gedeelde planeet, zou deze tijd ook wel eens in jullie voordeel kunnen uitpakken. Mijn grote vraag aan jullie is: ben ik genoeg? Als de brandende bossen in Australië en Californië niet genoeg zijn, als de smeltende gletsjers niet genoeg zijn, als enorme orkanen niet genoeg zijn, is dan deze donkere schaduw die ik werp over jullie familie, waar jullie van hielden, maar die door deze ziekte zijn overleden, genoeg om jullie te waarschuwen voor jullie eigen uitsterven?
Alleen jullie, mensheid, kunnen kiezen om de genezing van de échte ziekte te zijn. Alleen jullie kunnen kiezen de koren van de vogels terug te brengen, de aapjes terug te brengen naar hun stille regenwouden. Jullie kunnen elke dag wijze keuzes maken in wat jullie eten, en hoe jullie leven, door de natuur te beschermen, in al zijn wonderbaarlijke verscheidenheid. Jullie kunnen jezelf beschermen, door met de Aarde collectief diep adem te halen. Jullie hebben de zeldzame kans om een nieuwe toekomst te herdefiniëren.
Dan heb ik nog maar één vraag voor jullie: welke toekomst kies je? “

                                                                       3
#Hoe dan wel?
“Verbeeldingskracht is de sleutel, die de springveer van dat wat mogelijk is, opwindt.”

Dit wordt niet een betoog met een hoop wijzen van vingers. Dit wordt ook niet een ellenlang betoog met allerhande oplossingen; ik weet niet wat de oplossing is. Ik stip alvast aan dat dit artikel niet af is. Toch is het goed af te ronden, want een essay of een boek was en is niet mijn bedoeling. Schrijven is ook helen, en dat is mijn eigenlijke doel. Het artikel is niet af, omdat we nog midden in het verhaal van COVID-19 zitten.
Het begin van het artikel schreef ik kort na aanvang van de situatie, ik zeg voor het gemak maart 2020. Dit item, het 3^e en laatste hoofdstuk, schrijf ik een half jaar later, ik zeg voor het gemak eind 2020.
Vele andere onderwerpen passeerden de revue inmiddels, en lijken een oorzakelijk verband te hebben. Ik denk aan de Black Lives Matter, met de demonstraties elders en ook hier in Nederland. Erg verleidelijk om ook over die materie één en ander op te schrijven, en dit een lang betoog gaat worden. Ik kies ervoor dit niet te doen.

Ik kies voor het benoemen van een paar punten, samengevat onder de noemer #Hoe dan wel?
In één van de persconferenties (van premier Rutte en minister de Jonge) is beloofd om zaken die te maken hebben met de maatregelen te bespreken met jongeren. Dit signaal is afgegeven en beschouw ik als een positieve factor.
Het is gemakkelijk voor mij om te roepen sluit al die dierenmarkten in China maar, dat is ver van mijn bed. Het is te gemakkelijk te roepen sluit al die nertsenfokkerijen maar, ik hoef geen nerts. Ik heb het echter toch over het houden van minder dieren, en niet alleen ver weg, maar ook weldegelijk in eigen land. Kleinere aantallen dieren houden voor ons voedsel, en weldegelijk minder vlees eten.
In april was ik optimistischer dan nu over de frequentie van het vliegverkeer. Destijds had iedereen het over de schonere luchten, helderder ook, het kunnen zien van sterren in de stad, ’s avonds. Qua klimaatprobleem, maar ook Corona -de wereld is klein vandaag de dag, en verspreiding van het virus gaat gemakkelijker door vele reizen-, zou het kunnen schelen dat er minder vliegverkeer is. Hoe jammer ik het zelf ook vind, ik denk toch dat we toe moeten naar een wereld met minder reizen. De snelheid waarmee de vliegtuigen weer werden gevuld met mensen doet vrezen dat een doorzetten van minder vliegverkeer niet aan de orde lijkt.
Maurice de Hond, onderzoeker, blijft hameren op goede ventilatie en stelt een Deltaplan ventilatie voor. Vanuit de regeringswege hoor ik hier nog steeds te weinig over. De gang van zaken in het onderwijs -zet deuren en ramen maar tegen elkaar open – is een bewijs van manier van doen die niet juist is.
Niet alleen in Coronatijd is ventilatie belangrijk. Ventilatie is altijd belangrijk, elk kantoor heeft daarmee te maken, maar ook elk individu in de eigen woonomgeving. Ik noem in deze een bedrijf, ik ben hier geen reclame aan het maken, maar ik vind het passend. Het bedrijf heet Viridi Air, het bedrijf heeft als missie te zorgen voor schone en gezonde binnen en-buitenlucht. Jan-Joris van de Riet plaatste al in maart 2020 een artikel, met daarin een oorzakelijk verband tussen hoge fijnstof concentratie in de buitenlucht en de Corona besmettingen. Daar waar veel concentraties van mensen zijn, is er een hoop fijnstof in de lucht (ook longklachten hebben daar invloed op).
We zitten nog midden in de tijd van het Coronavirus. Of er nog een aanvulling komt op dit artikel, een epiloog, of een volgend hoofdstuk valt te bezien. Ik wilde toch naar het slot van dit artikel in 2020, gewoon gevoelsmatig. Nu in november Maurice de Hond van ventilatie in zijn blogs verschuift naar vaccinatie, dan is het tijd om mijn artikel in 2020 af te ronden.
Ik noem zaken die hand in hand lijken te gaan tussen het virus en de klimaatverandering. Zij hebben met elkaar gemeen dat ik in elk geval dezelfde veroorzaker zie: de mens zelf. De mens denkt maar met miljarden mensen te kunnen leven, en dat aantal stijgt alleen nog maar. Het is maar de vraag of dat vol te houden is..
Ik noem tenslotte nog 1 naam, een man die met zijn meest recente documentaire haast een testament heeft gemaakt. In de documentaire laat hij de vele mooie facetten zien van de natuur, maar ook wat de mensheid daar allemaal mee heeft uitgespookt. En dat is niet niets, de mens heeft veel kapot gemaakt. In de documentaire wordt dit alles wel degelijk getoond, en toch is de documentaire niet negatief. De maker van de documentaire brengt zijn statement in positiviteit omdat hij veel jongeren spreekt die zich aangesproken voelen tot de natuur, en het behoud ervan. Het is hun wereld, en hun toekomst. De documentaire wordt vergezeld met een boek. De titel van het boek luidt in de Nederlandstalige vertaling “Een leven op deze planeet”. Zijn naam ken je zeker, al zal je eerst vooral zijn stem herkennen, al zijn documentaires zijn door hem zelf ingesproken. Het is een geweldige man, een naam waar ik het mooi van vindt om dit schrijven te beëindigen: Sir David Attenborough.

“Het leven en de liefde die we creëren is het leven en de liefde die we leven.”

Tuin Warwinckel opende in juni 2020, in deze speciale periode, in de Coronatijd, waarin op 1 juni 2020 horeca en museau weer open gingen, voor een aantal keren de Tuin. De plaatsing van losse edities is nu achter de rug, in die edities werd ingegaan op een specifiek onderdeel van Tuin Warwinckel. De Tuin is namelijk wat anders dan andere tuinen. Zo (zie afbeelding) ziet Tuin Warwinckel er in zijn geheel uit.

"Het is een persoonlijk verhaal met een vleugje citroengras".

In Tuin Warwinckel bevindt zich een stroom in een lis kleur. Deze stroom voorziet alles van water, drinken, en voeding. Het is een continue stroom. Er is ook iets mysterieus aan de stroom. De Tuin geeft het geheim van deze mysterie echter niet prijs.
Er bevinden zich ook vogels in de tuin.
Enigszins in het centrum van Tuin Warwinckel, een hoop zonnebloemen. Frankrijk? Vincent van Gogh?
Rechts boven in, in Tuin Warwinckel, wat is dat? Een boomschors? Ik moet het Ruim zien.
Ook rechtsboven een klein meertje. Eén van de vele meren in Finland? Of veel dichterbij, het pluizenmeer? Ik moet het Ruim zien.
Er bevindt zich een slakkenhuis in de tuin. Leeg? Of is het een onderdeel van een oor? Of is het een trappenhuis van boven af gezien?
Datgene wat je niet meer nodig hebt, verlies je gewoon. Een dorre tak zal de boom los schudden. Oude veertjes van een vogel dwarrelen door de lucht.
Linksboven. Een wigwam? Uit de USA? Of een tipi tent? Uit Finland? Ik moet het Ruim zien.
Na dit alles sluit Tuin Warwinckel de deuren.
"Ik begrijp beter wat belangrijk is en wat niet belangrijk is."